• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
Site Menüsü
Site Haritası

Kuşadası'nın Gerçek Tarihçesi

Orta Çağda Scala Nouva Yoktur


ORTAÇAĞDA SCALA NOUVA YOKTUR.

Orta Çağda bugünkü Yılancı Burnu veya Güvercinada Kalesinin olduğu yerde “ Scala Nouva “ diye bir yerleşim yeri yoktur. Scala Nouva ismini ilk defa Alman rahip Ludolf Von Suchaim 1336-1341 yılları arasında Efes’ten-Kudüs’e giderken bahsetmiş ve Efes’ten 4 mil uzaktaki “ Pygela “ kentini bugünkü Kuşadası kenti sanarak yanılmıştır. Yine tarihçilerin ittifakla söylediklerine göre “ Scala Nouva yani “ Yeni İskele “ anlamına gelen bir şehir ortaçağda yoktur. Ne Ceneviz kaynakları, ne de diğer önemli kaynaklarda bu uydurma şehirden hiç bahsedilmez. Bu isimden ancak 17.ve 18.yy da Efes ve çevresini gezen “ Avrupalı seyyahlar “ bahseder. Gezginlerin anlattığı yer 1600 li yıllarda küçük bir “ karye (köy) “ olan, 1613-18 arası Öküz Mehmet Paşa tarafından kurulan ve Osmanlı tarafından “ İne “ olarak kaynaklarda görülen bugünkü Kuşadası şehridir.

Peki Bu Scala Nouva diye ısrarla ortaçağa atfedilen ve sanki 1300-1400 yılları arasında Cenevizli denizciler tarafından Yılancı burnu civarında kurulan ve hatta kayalıklar üzerinde bir de kale (!) yapılan şehir var mıydı ? Ceneviz kaynaklarına baktığınızda böyle bir veri yok. 1300-1600 yılları arasında Cenevizli gemicilerin kullandığı ve denizciler arasında birer “pusula “ görevi gören “ Ceneviz Portolan haritaları “nda Scala Nouva diye bir yerleşim yeri hatta limanından hiç bahsedilmez. O tarihlerdeki Ceneviz Portolan haritalarında “ Anaia ve Figuella (Pygale ) “ gösterilir. Bildiğiniz üzere Anaia (Kadı kalesi ) eski bir Bizans yerleşimidir. 20 yıldan fazla bir süredir kazılan kadı kalesinin tarihi Miken uygarlığı dönemine kadar uzanır. O tarihlerde bir Doğu Roma (Bizans) liman kentidir ancak bugünkü Güvercinada’ya batı yönünden 11 km uzaklıktadır.

Peki ya Ceneviz Portolan haritalarında “ Figuella” diye bahsedilen “ Pygale “ de önemli bir liman mıydı? Bugünde kalıntılarını görülen Pygela doğu yönünden Efes’e doğru giderken 5 km kentimize uzaklıktadır. M.S. 6 yy dan itibaren önemli bir liman kenti olan Pygela’ya kaynaklarda sıkça rastlanır. Örneğin 911 Girit Seferi sırasında imparator 7. Konstantinos Pygela limanından 20.00 “modioi” arpa, 40.00 modioi buğday, 30.000 şarap ve 10.000 kesimlik hayvanı askerlerin iaşesi için gemilere yüklettirmiştir. 1200-1300 yılları arasındaki Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi arşivleri belgelerinde de Pygela ismi vardır. Kısacası Batıda “ Anaia “ ve doğuda “ Pygela “ limanları ortaçağda “ Scala Nouva “ diye karıştırılmış ve hatta bu uydurma isim bugünkü Kuşadası şehrinin ilk kuruluş yeridir diye resmi kaynaklara dahi girmiştir. Hani derler ya bir deli bir kuyuya taş atarsa, 40 akıllı çıkarmaya uğraşır diye.

Peki Osmanlı arşivlerine göre 1300-1500 yılları arasında bugünkü Kuşadası var mıdır ? Kuşadası ve çevresi ile ilgili ilk Osmanlıca belge 1421 tarihli bir tapu tahrir defterinde görülür. Bu defterde Anaia “ adıyla maruf yerde “ 15 haneli bir Ahi zaviye” sinden bahsedilmektedir. 1525 ‘de ise meşhur Osmanlı denizcisi Piri Reis, “ Kitab-ı Bahriyye “ adlı eserinde Kuşadası, Sisam adası ve çevresindeki adalardan bahseder. Osmanlı kaynaklarına göre 1425 de Anaia’ ya bir kadı atanır, bu kadı için kaleye benzer bir konak inşa edilir. Anaia ve Ayasuluk’a kadar olan bölge bu kadının idaresi altındadır. Yani bugünkü Soğucak ve Selçuk ilçeleri dahil tüm köyler, mezralar ve yerleşimler bu Osmanlı kadısı tarafından yönetilmektedir. Bu nedenle bugünkü “ Kadı Kalesi “ ismi oradan gelmektedir. Özetle Güvercinada ve bugünkü şehir surlarının olduğu yerler henüz boş arazilerdir. (devam edecek)

--------------------------------------------------------------------------
1.Ömer Özyiğit, Phokaia I Kent Duvarları ve Restorasyonu, Ege Yayınları 2017 İstanbul, s 110-111
2.Sercan Sağlam , Albino De Canepa, Tony Campbell, www.maphistory.info
3.Yavuz Semercioğlu, Kitab-ı Bahriyye, Tercüman Yayınları, İstanbul 1973, s 178-180



188 kez okundu

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi4
Bugün Toplam390
Toplam Ziyaret353411
Köşe Yazıları
Hava Durumu