Kuşadası Hurufat Defterleri
Aydoğdu-Akdağ
KUŞADASI HURUFAT DEFTERLERİ
Meyhane muhassi görünür taşradan amma
Bir başka letafet, bir başka lezzet var içinde
(Şair Nedim)
Kuşadası Türk Tarihi, bilhassa Osmanlı dönemi bilinmeyen bir kutu gibidir. Kentin tarihini çalıştıkça, Osmanlıca belgeleri ve defterleri okudukça gerçekten çok zengin bir tarihi mirasla karşılaştığınızı fark ediyor ve mutlaka bu kentin tarihi yazılmalı ve bilinmeli diyorsunuz. Bizim gibi düşünen ve bu uğurda çalışan iki değerli akademisyenimiz de “1636-1835 tarihleri arasında tutulan Kuşadası Hurufat Defterleri “ni çalışmışlar ve bizi de bu konudan haberdar ettiler. İnanın çok sevindik ve en kısa zamanda bu defterlerin transkribe edilerek yayınlanması için gerekli çalışmalara başlanmasını kendilerinden rica ettik.
“ Hurufat defterleri” , vakıf müesseselerine günlük tayin ve terfi işlemleri ile ilgili berat içeriklerinin kaydedildiği defterlerdir. Defterlerdeki yerleşim birimleri, ilgili kaza adının altına ve belli bir tarihe göre yazılmıştır. Söz konusu işlemlerin büyük çoğunluğu vakıf kurumlarına yapılan yeni atamalar hakkındadır. Hurufat defterleri temelinde yapılan çalışmalar şehir tarihi açısından da önemli veriler sunmaktadır. Bu tür çalışmalar bir şehrin cami, mescit, tekke, zaviye, hankah gibi dini yapıları; medrese, mektep, darü’l-hadis, darü’l-kurra gibi eğitim kurumları; kaza, sancak, nahiye ve köy gibi idari yapılanmasını detaylı bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu yönüyle değerlendirildiğinde hurufat defterleri söz konusu tutuldukları dönem aralığında şehir tarihi için önemli kaynak grubu durumundadır.
Önümüzdeki yıl başında bu çalışmanın bitirilmesini ve kitap olarak yayınlaması için elimizden gelen gayreti göstereceğiz. Kamuoyuna saygı ile ilan olunur.
